Sinop, aktif fay hatlarının dış kuşağında kalsa da Kuzey Anadolu Fayı’na yakınlığı nedeniyle düşük; ancak sürekli bir sismik tehditle karşı karşıyadır.
Karadeniz Bölgesi’nin kuzey ucunda yer alan Sinop, coğrafi konumu itibarıyla büyük deprem üreten fay hatlarının dış kuşağında bulunmaktadır. Buna rağmen şehir, Sinop Kuzey Anadolu Fayına Yakın bir konumda bulunması nedeniyle tamamen risksiz sayılmaz. Bölgedeki mikro sarsıntılar, sismik riskin tamamen yok olmadığını gösteriyor. Uzmanlar, büyük depremlerden ziyade, olası bir depremin tsunami etkisi oluşturabilecek deniz hareketlerini yakından takip etmektedir. Sinop çevresinde hangi deniz altı hareketleri gözlenmektedir?
Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın (KAF) Karadeniz altındaki kolları ve tali fayları, Sinop’a en yakın sismik aktivite kaynaklarıdır. KAF’ın Marmara Denizi’ndeki olası bir büyük kırılması veya Karadeniz’in kuzeyindeki fay hareketleri Sinop kıyılarını etkileyebilir. Bu tür uzak fayların üreteceği sarsıntılar, özellikle gevşek zeminli kıyı bölgelerinde hissedilebilir. Bu durum, bölgenin sürekli bir sismik hazırlık içinde olmasını zorunlu kılıyor.
Düşük risk algısı, yapısal önlemlerin gevşetilmesi için bir gerekçe olmamalıdır.
KAF’a Yakınlık ve Bölgedeki Mikro Sarsıntılar
Sinop, her ne kadar KAF’ın ana gövdesinden uzakta bulunsa da, fay hattının yarattığı genel tektonik gerilimden etkilenmektedir. Bölgede zaman zaman kaydedilen mikro sarsıntılar, yerel fay hatlarının canlı olduğunu ve enerjinin biriktiğini gösterir. Bu küçük ölçekli aktiviteler, Sinop Kuzey Anadolu Fayına Yakın olmanın getirdiği dolaylı riskin bir parçasıdır. Jeologlar, bu mikro depremlerin sıklığını ve dağılımını analiz etmektedir.
Uzmanlar, Karadeniz’in kuzeyindeki fay hatlarının potansiyelini anlamak için deniz tabanı araştırmalarına ağırlık vermektedir. Bu çalışmalar, olası büyük bir sarsıntının Sinop kıyılarını ne ölçüde etkileyeceğini modellemeyi hedeflemektedir. Bölgedeki yerel fay kollarının potansiyeli nedir?
Depremden Ziyade Tsunami Riski ve Kıyı Yapılaşması
Sinop için en büyük risk, depremden ziyade, deniz altı faylarının tetikleyeceği tsunami etkisi oluşturabilecek deniz hareketleridir. Karadeniz’de meydana gelebilecek sığ bir fay kırılması, kıyı şeridinde ciddi su baskınlarına neden olabilir. Bu nedenle, kıyı bölgelerindeki yapılaşma ve dolgu zeminler özel bir risk altındadır. Kıyı dolgularındaki sıvılaşma potansiyeli de göz ardı edilmemelidir.
Yerel yönetimler, tsunami erken uyarı ve tahliye planlarını hazırlamalıdır. Kıyı şeridi boyunca yapılaşma kararları, olası deniz hareketleri riski dikkate alınarak revize edilmelidir. Sinop ilindeki halkın tsunami riskine karşı bilinci ne durumdadır? Yapı denetiminde zemin etütlerine ne kadar önem veriliyor?
Sinop Kuzey Anadolu Fayına Yakın bir konumda bulunması nedeniyle düşük ama sürekli bir risk taşımaktadır. Depremden ziyade tsunami etkisi oluşturabilecek deniz hareketlerinin takibi hayati önem taşımaktadır. Bilimsel veriler, kıyı yerleşimlerinin güçlendirilmesini ve acil durum planlarının güncel tutulmasını gerektirmektedir. Peki, Sinop, bu dolaylı ve ikincil sismik tehdide karşı ne kadar güvende kalabilecek?
